Het tweede Gay Sportcafé van dit jaar werd op 8 mei gehouden op tennispark Amstelpark aan de rand van het Amsterdamse Bos. Gastheer was de bijna 20-jarige tennisclub Smashing Pink. Oud-GUTS-voorzitter Anya Wiersma praatte de avond aan elkaar.
Niels Wolf, voorzitter van Smashing Pink dat zichzelf de grootste homo- en lesbo-tennisvereniging ter wereld noemt, vertelde dat de club aanvankelijk Roze Tennis heette en was opgericht in voorbereiding op de Gay Games 1998 in Amsterdam. “In het begin was het echt een holebi-club”, aldus Wolf, “maar nu ligt het accent meer op gay friendly.” Smashing Pink wil zich volgens de voorzitter ‘vermaatschappelijken’: “Het zegt iets dat veel sporters niet uit de kast durven komen.”
De gesproken column was van Daniëlle van Bakel (60), oud-tophandbalster en auteur van ‘Mijn leven is een sportveld’ (ISBN 9789462281776, € 19,95). Van Bakel vroeg zich af hoe erg een selectief geheugen eigenlijk was. In haar column sprak zij over haar ervaringen in het leven en in de sport, over haar sportcarrière, haar tijd aan het CIOS in Sittard, de zoektocht naar haar seksuele identiteit, die liep van Franske van O. tot Sophie met wie ze 35 jaar van haar leven heeft gedeeld. Van het sporten bleef vooral ‘de derde helft’ en het gevoel van onoverwinnelijkheid hangen. ‘Aanmerkelijk minder sterk zijn mijn herinneringen aan de duizenden vaak keiharde trainingsuren, verloren duels, opgelopen blessures en pittige herstelperiodes.’ Van Bakels conclusie: ‘Een selectief geheugen is eigenlijk helemaal niet zo erg. Het […] is een onderdeel van mijn overlevingsstrategie geworden. Ik onthoud en deel de mooie belevenissen en inspirerende projecten. Dat geeft mij enorme voldoening en energie’. Wat duidelijk werd, is dat ze in Brabant nogal eens een keer ´tiswâ´ zeggen, maar dat is misschien terug te voeren op het selectieve geheugen van de verslaggever.
Corine van Dun, voorzitter van Transgender Netwerk Nederland, vertelde het verhaal van een jongen – geboren als meisje maar al heel jong overtuigd dat zij zich een jongen voelt – die op 14-jarige leeftijd wilde gaan voetballen in Purmerend. Bij de aanmelding konden zijn ouders aangeven of de jongen alleen wilde trainen of ook competitie wilde spelen. De ouders kiezen voor het eerste. Zij kiezen er ook voor om open te zijn over het feit dat hun kind in transitie is. De club reageerde daarop met de mededeling dat ze daar eerst even over moesten nadenken. Later liet het bestuur weten dat de jongen geen lid kon worden. Argument: hij wilde alleen maar trainen en niet met de competitie meedoen. Ook meldde het bestuur dat ze ‘als club niet zijn toegerust om transgenders te begeleiden’. Op de school van de jongen was hiervoor al wel een simpele oplossing gevonden: bij gym houdt hij vijf minuten eerder op zodat hij al gedoucht heeft als de rest van de klas de kleedkamer binnenstormt.
De jongen speelt inmiddels bij een andere voetbalclub, maar de ouders hebben de zaak desondanks aanhangig gemaakt bij het College voor de Rechten van de Mens om een principiële uitspraak over de zaak uit te lokken. Iemand in het publiek, bestuurslid van een voetbalclub, neemt het voor het bestuur van de eerste vereniging op en veronderstelt dat het misschien makkelijker was verlopen als de jongen op jongere leeftijd bij de club was gekomen omdat ‘je er dan ingroeit’.
Van Dun constateert dat transgenderkinderen steeds vroeger uit de kast komen. Het ook steeds makkelijker om voor de wet van geslacht te veranderen. “En die kinderen willen ook sporten.” Van Dun adviseert clubs dan ook om transgenders gewoon te accepteren: “OK, ik zie er nu zo uit, maar ik voel mij anders.” Behalve bij Transgender Netwerk Nederland kun je ook bij Transvisie Zorg terecht voor informatie en hulp als je vragen met betrekking tot transgenders hebt.
De paneldiscussie waarmee het Gay Sportcafé werd afgesloten ging over de vraag hoe open en veilig het sportklimaat voor lhbt’ers in het tennis is. Panelleden waren André van Proosdij, oud-voorzitter van Smashing Pink, Hugo Ekker, directeur van tennispark Amstelpark, Floor Jonkers, oud-bestuurder van de tennisbond KNLTB en Mireille Bink, tot aan het scheuren van enkele pezen een week voor het Gay Sportcafé Nederlandse subtopper.
Van Proosdij zei dat de keuze voor Smashing Pink bij de meeste leden een positieve keuze is, maar soms blijken leden zich bij hun oorspronkelijke club niet welkom te voelen. Volgens Ekker is er op Amstelpark geen enkele animositeit naar de tennissers van Smashing Pink: “Het interesseert mij ook niet zo of iemand homo is of niet, zo kijk ik er niet naar.” Bink (39) kwam al vroeg uit de kast en dat is in de tenniswereld nooit een probleem geweest. Wel constateert zij dat zij vrijwel geen mannelijke tennissers kent die uit de kast zijn: “Ik denk dat het voor vrouwen makkelijker is dan voor mannen.” Jonkers zegt dat er sprake is van fairplay in het tennis, wangedrag wordt bestraft. “Behalve als het gaat om beschimpingen door vrijwilligers.” In dat laatste komt binnenkort verandering: er is een gedragscode in de maak, waarbij overtreding van de regels kan leiden tot bestraffing. “Integriteit is het sleutelwoord,” aldus Jonkers. Volgens hem gaat het ook expliciet over lhbt’ers. GUTS-voorzitter Diana van den Born overhandigde Jonkers de flyer ‘Hoe organiseer ik homoacceptatie in mijn sportvereniging?’ van GUTS die gaat over een veilig sportklimaat voor lhbt-sporters. De brochure werd in dank aanvaard. In juni wordt door de leden van de KNLTB over de gedragscode gestemd, in de tweede helft van 2015 wordt de code dan geïmplementeerd. Mireille Bink toonde zich aan het eind van de discussie bereid met andere (ex-)topsporters een campagne op te zetten voor een veilig klimaat bij het tennis. Haar initiatief werd met spontaan applaus beantwoord.
Gastheer Smashing Pink organiseert van 22 tot en met 25 mei 2015 voor de 24ste keer het Pinkstertoernooi, het grootste internationale homo-lesbo-tennistoernooi met vele deelnemers uit ongeveer 20 landen. Het toernooi vindt plaats op de velden van Tennispark Amstelpark.
Het volgende Gay Sportcafé vindt plaats op 17 september 2015 in het Sloterparkbad.
Hans Perrée